Иди Фитр омад, эй ёрон, муборак бод,
Меҳри Яздон бар дилу ҷонон, муборак бод.
Пас аз моҳи тоату сабру ибодатҳо,
Шодии ид бар мусалмонон, муборак бод.
Иди Фитр, ки бо номи Иди Рамазон низ маъруф аст, яке аз ҷашнҳои муҳимтарини мусалмонон дар саросари ҷаҳон ба шумор меравад. Ин ид баъд аз анҷоми моҳи шарифи Рамазон — моҳи рӯза, ибодат ва тақво — таҷлил мегардад. Иди Фитр рамзи поёни як давраи сабру таҳаммул, худдорӣ ва тақарруб ба Худованд буда, барои мусалмонон фурсати шукргузорӣ, шодмонӣ ва муҳаббат ба якдигар аст.
Рӯзи ид бо намози махсуси Иди Фитр оғоз мешавад, ки мусалмонон дар масоҷид ё майдонҳои кушод ҷамъ омада, онро дастаҷамъона адо менамоянд. Пас аз намоз, мардум якдигарро табрик мегӯянд, ба хонаводаву дӯстону наздикон зиёрат мекунанд ва бо ҳамдигар муошират менамоянд. Дар ин рӯз хайрот кардан, ба ниёзмандон кумак расонидан ва додани закоти фитр аз суннатҳои муҳими исломӣ ба шумор меравад, ки барои дастгирии аҳли эҳтиёҷ анҷом дода мешавад.
Расули Худо (саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи васаллам) фармудаанд:
«Ҳар кас рӯзаи Рамазонро бо имон ва ихлос бигирад, гуноҳҳои гузаштааш бахшида мешаванд.»
(Саҳеҳи Бухорӣ, ҳадиси 38)
Ин ҳадиси муборак аҳамияти моҳи Рамазон ва Иди Фитрро ҳамчун имкони бахшишу поксозии инсон аз ҷониби Аллоҳ таъкид мекунад.
Мизи идона бо таомҳои болаззат, аз қабили оши палав, самбӯса, ҳалво ва дигар шириниҳо оро дода мешавад. Кӯдакон либосҳои нав мепӯшанд ва аз калонсолон “идона” ё тӯҳфаҳо мегиранд, ки фазои идро боз ҳам пуршукӯҳтар мегардонад.
Аммо, дар Тоҷикистон дар замони ҳукумати диктатории Раҳмонов як анъанаи зебои идгардаки кӯдакон — ки кӯдакон либоси идона пӯшида, ба хонаҳои ҳамсоягон рафта, табрик мегуфтанд ва дар иваз тухм, қанд ё шириниҳо мегирифтанд — аз байн рафта истодааст. Бо қабули Қонуни “Дар бораи танзими анъана ва ҷашну маросимҳо” дар соли 2007 ва тағйироти баъдинаи он, ин расми суннатӣ бо баҳонаи коҳиши “исрофкорӣ” зери назорат гирифта шуд. Дар натиҷа, дар бисёре аз минтақаҳо мардум аз тарси ҷарима ва пайомадҳои ҳуқуқӣ аз иҷрои ин расм худдорӣ карданд.
Ҳамзамон, ҷашнҳои пурмасраф, ба мисли Наврӯз ва Рӯзи 8-уми март, бо сарфи маблағҳои бузурги давлатӣ — аз ҷумла баргузор намудани маршировкаҳо, консертҳо ва намоишҳои гаронбаҳо — таҷлил карда мешаванд. Масалан, барои таҷлили Наврӯз миллионҳо сомонӣ аз буҷаи давлат харҷ мешавад, ки борҳо боиси интиқоди ҷомеа аз исрофкории ҳукумат гардидааст. Дар воқеъ, ин идҳо бештар ба намоиши сиёсии диктатор Раҳмонов мубаддал шудаанд, на ҷашни мардумӣ.
Иди Фитр на танҳо як ҷашни динӣ, балки воситаи таҳкими риштаҳои хешутаборӣ, дӯстӣ ва ваҳдати иҷтимоӣ мебошад. Аммо маҳдудиятҳои эҷодкардаи режими диктатор Раҳмонов ба тадриҷ ин анъанаҳои муҳими фарҳангӣ ва мазҳабиро заиф ва канда кардаанд.
⸻
Хулоса
Иди Фитр паёми сулҳ, меҳрубонӣ ва ҳамдигарфаҳмиро ба ҷомеа меорад ва ба ҳар инсон ёдрас мекунад, ки сабр, худшиносӣ ва амалҳои нек дар ниҳоят бо шодӣ ва баракат мукофот меёбанд. Аммо режими худкомаи диктатор Раҳмонов бо баҳонаи “танзим” идҳои мазҳабиро — аз ҷумла анъанаи идгардаки кӯдаконро — манъ намуда, дар айни замон ҷашнҳои пур аз исроф, мисли Наврӯз ва Рӯзи 8-уми мартро бо пуштибонии комил ва бо ҳадафҳои таблиғоти сиёсӣ баргузор мекунад.
Ин дугонагӣ равшан месозад, ки мақсади асосии режим коҳиш додани нуфузи дини Ислом дар ҷомеа ва таҳкими назорати сиёсӣ бар ҳаёти мардум аст. Бо вуҷуди ин ҳама, мусалмонони Тоҷикистон Иди Фитрро бо ихлос ва муҳаббати самимӣ таҷлил мекунанд.
Аз фурсати муносиб истифода бурда, Ҳаракати сиёсии “Гурӯҳи-24” ҳамаи шуморо ба фаро расии Иди саиди Фитр табрику таҳният гуфта, аз даргоҳи Илоҳӣ хоҳони онаст, ки тамоми ибодатҳои мора дар ин Рамазон карда будем қабули даргоҳи худ гардонида бошад. Ва дуогуи оне ҳаст, ки ҳарчи зудтар аз ин режими хунхори Раҳмонов халосӣ ёбад. Амин.
Иди Фитр муборак бод!
Ҳаракати сиёсии “Гурӯҳи 24”